UPPM Umowa o przyjęciu mienia do używania i indywidualnej odpowiedzialności materialnej za powierzone mienie

W ramach swobody zawierania umów dwa podmioty mają możliwość zawrzeć umowę, na mocy której dokonają powierzenia określonego mienia. W efekcie jego przekazania dojść może do szeregu zdarzeń, które wpłyną na terminowość oraz stan mienia przekazywanego z powrotem (zwrotnie). W efekcie umowa powinna regulować kwestie odpowiedzialności materialnej przyjmującego mienie za jego utratę, zniszczenie lub uszkodzenie. Strony mogą przewidzieć trzy formy klauzul – karę umową, odpowiedzialność na zasadach wynikających z kodeksu cywilnego lub odpowiedzialność kodeksową rozszerzoną lub ograniczoną.  
W zakresie kary umownej przepisy stanowią, że można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). Dłużnik nie może bez zgody wierzyciela zwolnić się z zobowiązania przez zapłatę kary umownej.

W przypadku odpowiedzialności kodeksowej wskazane jest, że dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Jeżeli ze szczególnego przepisu ustawy albo z czynności prawnej nie wynika nic innego, dłużnik odpowiedzialny jest za niezachowanie należytej staranności.

Przy wykonywaniu zobowiązania na przyjmującym mienie ciążyć może zatem powinność dołożenia należytej staranności, chyba że z przepisów ustawy albo z czynności prawnej wynika co innego. Zmiana okoliczności wynikających z takiej zasady możliwa jest na podstawie umowy między stronami. Mogą one wprowadzić surowszą odpowiedzialność dłużnika (np. na zasadzie ryzyka), jak również ją złagodzić, przyjmując, że obciąży go tylko wina umyślna lub rażące niedbalstwo.